Kopi Luwak: misschien wel de meest bekende en beruchte koffiesoort die er is. Ik word wekelijks bestookt met vragen of ik de koffie ken die uitgepoept wordt door een katachtige. Of ik het wel eens geproefd heb. En of het nu echt zo bijzonder is.

Iedereen wil graag een keer deze bijzondere koffie proeven en ermee pronken dat ze een van ’s werelds duurste koffie gedronken hebben. Wat men echter niet weet of vergeet is dat achter deze schattige beestjes een minder rooskleurige industrie schuilt.

In dit artikel zal ik wat dieper ingaan op het standaard antwoord dat ik geef wanneer men mijn mening vraagt over Kopi Luwak.

Die mening is namelijk: drink het niet.

Natuurlijk, iedereen zijn eigen keuze en dit is een behoorlijk rechtlijnig ingenomen standpunt. Ja, het romantische idee van dieren die alleen de rijpe koffiebessen eten en vrij over plantages rennen bestaat. Echter op zulke kleine schaal dat jij en ik dit nooit in onze Chemex zullen vinden, behalve als we zelf achter het beestje aanlopen met een poepscooper.

Kopi Luwak is zo ontzettend gehypet dat het ten koste is gegaan van de Civetachtige zelf.

Graag wil ik je het echte Kopi Luwak verhaal duidelijk maken, voor mijzelf als Specialty Coffee lover en als prediker om openheid te geven over de koffie industrie, die gaat namelijk niet altijd over Rosetta’s.

Is het nu een kat? Of wat is het?

Vele tijdschriften en TV programma’s zoals ‘Try before you die’  van BNN, de film ‘The Bucket List’ en Oprah hebben het allemaal over de koffiebonen gehad die door een Civetachtige kat uitgepoept worden: Kopi Luwak.

Deze koffie komt van origine uit Indonesië waar ‘Kopi’ koffie betekent en ‘Luwak’ de palm civet is (Paradoxurus Hermaphroditus).

De luwak is een klein beestje dat iets weg heeft van een das en een kat. Het heeft een spitse snuit en leeft ’s nachts. De luwak komt voornamelijk in tropische gebieden voor en dus ook in landen waar koffie verbouwd wordt.

In tegenstelling tot veel andere dieren vindt de luwak koffiebessen erg lekker en eet het graag de rijpe op.

Als een mens een kers met pit en al zou opeten zal het lichaam het vruchtvlees afbreken en gebruiken. De pit kunnen we echter niet verteren en deze zal uiteindelijk in zijn geheel ons lichaam weer uitgewerkt worden. Hetzelfde gebeurt met een koffiebes.

In de bes zitten (meestal) twee koffiebonen, de bessen gaan door het verteringsysteem van de luwak heen en de bonen komen er uiteindelijk in zijn geheel weer uit.

Wil jij dit in je kopje krijgen?

Hoe Het Allemaal Begon

Het begon allemaal met de koffieplukkers in Indonesië in koloniale tijden, voor hen was het verboden om voor eigen consumptie te plukken. Hierdoor moesten ze het met substituten doen als de uitwerpselen van de luwak.

Al snel werd de drank die hiervan gebrouwen werd populair en geroemd om zijn uitzonderlijke smaak en aroma’s.

Voor een kilo ‘unieke’ Kopi Luwak betaal je inmiddels een fortuin en zoals het overal gaat waar geld te verdienen valt, gaat men ook hier over lijken.

Dat de koffie inmiddels niet meer zo uniek is en de industrie allang niet meer bestaat uit vrolijke dartelende diertjes is behoorlijk zuur en niet cool. 

De échte Kopi Luwak

Men roept dat er maar zo’n 500 kilogram Kopi Luwak per jaar geproduceerd wordt. De kans dat een kopje hiervan in jouw of mijn handen terecht komt is daardoor uiterst klein. De vraag is namelijk groot, te groot voor de slechts 500 kilo die geproduceerd wordt.

Helaas gaat het niet meer om de kwaliteit maar om zoveel mogelijk ‘Kopi’. De luwak moet produceren en dit gebeurt niet door het dier vrij rond te laten lopen maar door hem in een kooi te houden en uitsluitend koffiebessen te eten te geven.

Het beestje – dat van nature schuw is, een eenzaam leven leidt waarbij hij een groot territorium nodig heeft en koffiebessen slechts een ingrediënt van zijn dieet is – wordt opeens van al zijn vrijheid ontnomen en leeft in constante stress.

Boeren weten niet hoe ze voor de dieren moeten zorgen. Er zijn foto’s en video’s waarop de diertjes apathisch heen en weer lopen, zichzelf bijten en uiteindelijk sterven om weer plaats te maken voor een nieuwe luwak. En dit allemaal voor een luxegoed.

Wil jij je handen hier aan branden?

Ik niet! En daarom vind ik dat je de waarheid moet weten achter Kopi Luwak. In het filmpje hieronder is te zien hoe de dieren leven die de koffiebonen uitpoepen die jij zo graag een keer wilt proberen. Oordeel zelf:

Dus om eerdere vragen te beantwoorden:

Ja, ik ken Kopi Luwak koffie. Ken jij de industrie die er achter zit?

Ja, ik heb Kopi Luwak geproefd. Dit was nog voordat ik iets wist over waar het vandaan komt en nee ik vond het niet speciaal.

Koffie die wél speciaal is maar waar geen luchtje aan zit

Weet je wat ik wel speciaal vind en je heel graag wil aanbevelen? De Panama Geisha, een ware smaaksensatie. Of wat dacht je van de Ethiopische Yirgacheffe in een Chemex: alsof je een snoepje in je mond hebt.

Allemaal handgeplukte koffie en bij meerdere branderijen (online) te koop en ook nog eens betaalbaar!

En zie je een keer in een (online) winkel dat er Kopi Luwak verkocht wordt? Vraag dan aan de verkoper of ze van bovenstaand verhaal af weten. Of laat het mij weten. Geloof me als ik je vertel dat de kans dat jij ‘schone Kopi Luwak’ vindt erg klein is.

Daarnaast: door het te blijven kopen houd je de industrie gewild of ongewild in stand. Inmiddels hoor je steeds meer geluiden tegen Kopi Luwak als de Facebookgroep ‘Kopi Luwak: cut the crap’ en zelfs PETA is tegen.

Ik vind het mijn verantwoordelijkheid om mijn lezers over deze misstanden te informeren.  Aan jullie om er wel of niet iets mee te doen. Vergeet niet dat er met 85 koffieproducerende landen op deze wereld echt wel een ander boontje is dat jou kan bekoren.

photo credit top: surtr via photopin cc
photo credit middle: owally via photopin cc