Elk jaar worden er in Nederland en zelfs over de hele wereld wedstrijden in koffie zetten gehouden.
Misschien begin je nu heel hard te lachen en kun je je niet voorstellen dat dit ‘serious business’ is maar ik kan je verzekeren dat het echt een spektakel is om naar te kijken.
Dit jaar vinden er al op korte termijn een aantal wedstrijden plaats op de Horecava die van 12 t/m 15 januari in de RAI Amsterdam gehouden wordt.
Mocht je geïnteresseerd zijn kom dan zeker eens langs.
Koffie wedstrijden zijn onderverdeeld in verschillende onderdelen. Ik zal er vier met jullie doornemen.
#1 Latte Art
Bij de Latte Art wedstrijd moet je binnen tien minuten vier latte’s en twee espresso macchiato’s met de meest mooie en creatieve figuren presenteren aan een jury.
De vier latte’s worden onderverdeeld in twee sets: bij de eerste set, die bestaat uit twee latte’s, moet je de free pour techniek gebruiken.
Dit betekent dat het figuur dat je schenkt alleen door middel van schenken in je kopje terecht mag komen. Je mag hiervoor geen tekenpen of andere hulpstukken gebruiken.
Dit mag wel bij de tweede set: de designer latte’s. Hierbij mag de deelnemer zijn creativiteit ten volle gebruiken om er iets spectaculairs van te maken.
Om het de barista wat moeilijker te maken moet hij/zij ook nog twee espresso macchiato’s maken. Eigenlijk bestaat dit drankje uit een espresso met een ‘toefje’ melkschuim erop.
Bij de Latte Art wedstrijden gaat het niet om de exacte definitie van dit drankje maar om het feit dat je in een klein kopje ook nog een mooi figuur moet kunnen schenken.
De voorrondes voor deze wedstrijd worden op a.s. dinsdag en woensdag tijdens de Horecava gehouden en de finale zal op het Amsterdam Coffee Festival plaats vinden in mei dit jaar.
Tijdens deze wedstrijd worden deelnemers van bovenaf gefilmd zodat je heel goed kunt zien hoe ze de vormen schenken. Het is dus zeker de moeite waard om een keer te komen kijken!
#2 Brewers Cup
Deze wedstrijd is in Nederland langzaam wat populairder aan het worden maar mag naar mijn smaak wel wat meer publiek en aandacht krijgen.
Bij de brewers cup gaat het allemaal om de lekkerste filterkoffie maken. Hierbij mag de deelnemer zelf bepalen welke filtermethode hij gebruikt zolang er maar geen elektrisch snoer aan zit.
V60, Chemex, Cafetiere of bijvoorbeeld de Aeropress, het mag allemaal.
In de finale van de wedstrijd moet de barista drie indentieke koffie dranken maken voor de jury (een voor elk jurylid) en daarbij ook zijn gastheerschap laten zien.
De deelnemer vertelt over de koffiebonen die hij gebruikt, waar ze vandaan komen en hij legt uit waarom hij voor een bepaalde filtermethode heeft gekozen en wat dat doet met smaak.
Het maken van een goede filterkoffie is namelijk nog een behoorlijk precies werkje.
Of de smaakbalans die jij voor ogen hebt ook daadwerkelijk in je kopje terecht komt heeft allemaal te maken met de maalgraad van de koffiebonen, de kwaliteit en temperatuur van water en o.a. extractietijd.
De barista moet dus echt goed weten wat hij doet, waardoor dit technisch gezien een hele interessante wedstrijd is. Jammer alleen dat we het resultaat als publiek niet kunnen proeven.
#3 Cupping
Dit is de meest laagdrempelige wedstrijd binnen de koffie wereld. Iedereen kan hier zich zonder enige ervaring of zelfs voorbereiding voor opgeven.
Maar je zult merken dat het nog knap lastig is als je geen echte fijnproever bent om de wedstrijd te winnen.
Cuppen is een methode die we over de hele wereld gebruiken om koffie te proeven.
Cuppen wordt zowel gedaan door inkopers die in verre landen op plantages koffiebonen willen kopen maar ook door koffiebranders, die bijvoorbeeld een brandprofiel willen ontwikkelen.
Het fijne is dat we het over de hele wereld op ongeveer dezelfde manier doen, het gaat in elk geval gepaard met een hoop geslurp en gespuug.
Bij de cupping wedstrijd sta je voor een grote tafel met daarop acht trio’s koppen koffie.
De drie koppen zijn onderverdeeld in twee koppen met dezelfde koffie en een kop met andere afwijkende koffie.
Het is aan de deelnemer om de afwijkende koffie er uit te halen door middel van te proeven.
De verschillen tussen de koffie’s zijn klein: ze komen uit dezelfde regio, ze hebben een ander brandprofiel of ze zijn gemaakt van dezelfde boon alleen is de ene boon ‘washed‘ en de ander een ‘natural‘.
Heb je alles goed en je buurman ook? Dan is de tijd die je erover gedaan hebt de tie-breaker.
#4 Barista Kampioenschappen
Dit is toch wel dé wedstrijd waar het om gaat. Internationale barista kampioenen zijn toch wel de helden van het jaar voor velen.
Het is een samenspel van perfect gezette koffie’s en een uitmuntende presentatie ervan.
De barista krijgt vijftien minuten de tijd om voor een vierkoppige sensorische jury vier espresso’s, cappuccino’s en een signature drink te serveren.
Welke koffiebonen hij of zij hiervoor gebruikt is naar eigen invulling.
De signature drink is een drank die gebaseerd is op een espresso en waar de barista iets aan toevoegt om er nog iets mooiers van te maken. Een soort non-alcoholische koffie cocktail, zeg maar.
In elk land heb je voorrondes en een finale. De finale in Nederland wordt maandag 12 januari gehouden.
De beste zes barista’s van Nederland van dit moment strijden voor de felbegeerde titel en een plek op de wereldkampioenschappen in april in Seattle.
Het WK Koffiezetten
‘Onze’ Latte Art Kampioenen
Jawel, die laatste zin heb je goed gelezen: er bestaat dus een heus wereldkampioenschap koffiezetten.
Het zorgt misschien niet voor dezelfde oranjegekte als wanneer ‘onze jongens’ spelen, maar het is er zeker niet minder leuk om!
Van alle kampioenschappen die ik hierboven heb beschreven gaan alle Nederlandse kampioenen automatisch naar deze wereldkampioenschappen waarbij elk land een vertegenwoordiger stuurt.
Dit zijn ontzettend interessante, leerzame maar vooral ook gezellige evenementen. Stel jezelf een ruimte voor met honderden koffie gekken vanuit de hele wereld.
Gelukkig is de koffiewereld heel open en iedereen is relaxed genoeg om informatie en kennis met je te delen.
De Jury
Bij alle wedstrijden wordt er gebruikt gemaakt van een jury. Bij de latte art wedstrijd bestaat de jury uit twee visuele juryleden die het figuur tot in de kleinste details beoordelen.
De deelnemer moet namelijk een foto inleveren van het figuur dat hij of zij gaat maken.
Aan de hand van de foto wordt gekeken hoeveel het lijkt op wat de deelnemer tijdens de wedstrijd maakt en o.a. voor dat onderdeel worden punten gegeven.
Ook wordt er gekeken naar de hoe de barista met de machine werkt door een technisch jurylid. En als laatste loopt er ook nog een hoofd jury rond die naar alles moet kijken.
Dit geldt ook voor de barista kampioenschappen al zijn er bij deze wedstrijd nog wat meer juryleden aanwezig: een hoofdjury, maar liefst vier sensorische juryleden en twee technische.
Ook hier kijken de technische juryleden naar hoe de barista alles klaarmaakt. Je moet hierbij denken aan extractietijden, hygiëne en of het doseren en tampen wel goed gaat.
De drankjes worden geserveerd en gepresenteerd aan de vier sensorische juryleden die vooral beoordelen op smaak.
Behoorlijk spannend lijkt me als maar liefst zeven mensen naar alles kijken wat je doet.
Juryleden zijn mensen die al langere tijd in de koffiewereld werken en ze zijn ook vaak (oud) deelnemers en/of kampioenen.
Zij worden weer op hun beurt getraind door een erkend (internationaal) jurylid want regels veranderen nog wel eens.
Meer informatie over de wedstrijden, regels etc. vind je op de volgende website: http://www.worldcoffeeevents.org/
Mocht je naar het lezen van dit artikel nieuwsgierig zijn geworden kom dan deze week naar de Horecava of in mei naar Amsterdam Coffee Festival.
En als je me ziet, wees niet te verlegen om me aan te schieten. Ik vind het maar al te leuk om mijn lezers in levenden lijve te ontmoeten!
